Hoe kweek ik een bacterie

A  Het inzetten van een bacteriekweek

Inleiding
Om prokaryote cellen te bekijken zul je bijvoorbeeld bacteriën moeten verzamelen. Een simpele manier om dit te doen is het inzetten van bacteriekweekjes. Hierbij worden bacteriën geënt op een voedingsbodem. Na een week in de broedstoof zal de koloniegroei goed zichtbaar zijn (je kunt dan het aantal kolonies tellen) en je kunt microscopische preparaten maken.

Benodigdheden
*6 glazen petrischalen met voedingsbodem
*merkstift
*glazen roerstaaf
*water met rottend hooi
*grachtwater

Werkwijze
Houd de petrischalen gesloten tot je ze gaat enten. Noteer met de merkstift steeds op de deksel je naam, de bron van herkomst en de datum.

  • Petrischaal 1: bacteriën in de lucht. Zet een schaaltje zo’n 10 minuten open, bijvoorbeeld op tafel/grond/trap etc.
  • Petrischaal 2:  bacteriën in water met rottend hooi. Breng met een roerstaafje enkele druppels op de voedingsbodem.
  • Petrischaal 3:  bacteriën in grachtwater. Breng met een roerstaafje enkele druppels op de voedingsbodem.
Voor nummer 4/5/6 kun je een bron nemen die je zelf interessant vindt. Enkele voorbeelden: de vloer van het toilet (of beter nog: de deurknop), je huid (druk met je vinger zachtjes op de voedingsbodem), tandplak, muntstukken, je brood van vorige week enzovoort

 B  Het bekijken van de bacteriekweek

Inleiding
De gemaakte kweekjes ga je eerst met het blote oog bekijken, daarna met de microscoop. Om bacteriën zichtbaar te maken onder de microscoop moeten ze eerst behandeld worden, dat wil zeggen fixatie en kleuring.

Benodigdheden
*objectglaasjes (per glaasje kun je 3 soorten naast elkaar *bekijken)
*entnaald
*70% alcohol
*96% alcohol
*brander
*aquadest

Werkwijze

  • Reinig het objectglas goed met 96% alcohol en houd het daarna alleen nog aan de rand vast. Breng een klein druppeltje aquadest op het glas. Breng met een entnaald een klein beetje (onzichtbaar weinig, het benne ukkies) in het water en smeer dit goed uit.
  • Laat het preparaat drogen aan de lucht (als het goed is zie je een vage vlek en geen dikke klodder). Fixeer de bacteriën door het objectglas een paar keer door een vlam heen en weer te hallen. Pas hierbij op dat het glas niet te heet wordt.
  • Wanneer je van het ene naar het andere soort bacteriën gaat moet je tussendoor steeds de entnaald ontsmetten. Dit doe je door de naald tot roodgloeiend te verhitten en af te koelen in 70% alcohol.
  • Maak van elke soort 2 preparaten.
  • De bacteriën moeten nu nog worden gekleurd. We zullen twee voorschriften geven: de Gram-kleuring en de kapselkleuring. 
De Gramkleuring

Bij deze kleuring houdt de ene soort bacteriën een andere kleurstof vast dan een andere soort. Bacteriën die een paars-blauwe kleurstof vasthouden noemen we gram-positief, de andere die dat niet doen noemen we gram negatief.We kunnen die laatste een rode kleur geven door een andere kleurstof (saffranine) toe te voegen.
 

Werkwijze

  • Zet het objectglas 1 minuut in een bad met kristal-violet.
  • Zuig de overtollige kleurstof af met filtreerpapier.
  • Zet het objectglas 1 minuut in een bad met lugol.
  • Spoel in een bad met 96% alcohol tot de overtollige kleurstof weg is.
  • Spoel in aquadest.
  • Zet het objectglas 1 minuut in de safranine.
  • Spoel in aquadest.
    Laat het objectglas drogen aan de lucht.


 

De kapselkleuringWerkwijze
  • Zet het objectglas 10 minuten in de victoriablauw.
  • Spoel in aquadest.
  • Laat het objectglas drogen aan de lucht.
  • Breng naast het preparaat een druppeltje nigrosine en verspreid dit met een tweede objectglas in een dun laagje over het preparaat.
  • Laat het objectglas drogen aan de lucht.
Bekijk de gemaakte preparaten onder microscoop. Let vooral op de vorm en teken die. Geef aan of de betreffende bacteriesoort gram-positief of gram-negatief is.